Ο γιατρός

Κωστής ΤσαρπαλήςΚαλώς ήλθατε στην ιστοσελίδα του Καρδιολογικού Ιατρείου του Κωνσταντίνου Τσαρπαλή. Στόχος μας είναι η αξιόπιστη και επαγγελματική ενημέρωση του κοινού για τις υπηρεσίες που προσφέρουμε στο Ιατρείο, για νέα σχετικά με την Καρδιολογία και την Ιατρική εν γένει, καθώς και για νέα σχετικά με το σύστημα υγείας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι σελίδες του ιστότοπου θα ανανεώνονται και θα επικαιροποιούνται συχνά για να αντανακλούν αλλαγές στα προαναφερόμενα θέματα.

Ο Κωστής Τσαρπαλής έχει σημαντική εμπειρία τόσο στην κλινική όσο και στην ερευνητική Καρδιολογία σε κάποια από τα πιο αξιόλογα ιδρύματα στην Ελλάδα και την Αγγλία (δείτε πιο κάτω για λεπτομερές βιογραφικό). Από το 2013 διατηρεί Καρδιολογικό Ιατρείο στην Αγία Παρασκευή. Παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τις σημαντικές εξελίξεις σε όλους τους τομείς και τις ειδικότητες της Σύγχρονης Ιατρικής, και κυρίως και λεπτομερέστερα τις εξελίξεις και την πρόοδο στην Καρδιολογία.

Ακόμη περισσότερο όμως τον ενθουσιάζει ο τομέας της Προληπτικής Καρδιολογίας (τόσο πρωτογενούς όσο και δευτερογενούς) στον οποίον έχει εξειδικευτεί εις βάθος στις μεταπτυχιακές του σπουδές, καθώς είναι το πεδίο εκείνο της Καρδιολογίας (και σε μεγάλο βαθμό και συνολικά της Ιατρικής) που θεωρητικά μπορεί να προσφέρει τα μεγαλύτερα οφέλη όσον αφορά (α) στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής και (β) την βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών, δηλ. μπορεί να επιτύχει αποτελεσματικά τους δύο βασικούς στόχους της Ιατρικής Επιστήμης.

Πράγματι, η Προληπτική Καρδιολογία έχει πλέον αναπτυχθεί σε τέτοιον βαθμό ώστε εάν εφαρμοστεί σωστά μπορεί να μειώσει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης των συχνότερων καρδιακών παθήσεων, όπως της στεφανιαίας νόσου, και σε περίπτωση προϋπάρχουσας νόσου μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή της και ακόμη και να οδηγήσει στην υποστροφή της.

Η “σωστή” όμως εφαρμογή της Πρόληψης στην Ιατρική και ειδικά στην Καρδιολογία πλέον στηρίζεται σε ερευνητικά δεδομένα (evidence based medicine), πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα για κάθε ασθενή, και τα οφέλη να είναι προβλέψιμα και μετρήσιμα και όχι τυχαία. Επίσης είναι δυναμική, κάτι που εξ ορισμού σημαίνει ότι εξελίσσεται γρήγορα και ο Καρδιολόγος πρέπει να ενδιαφέρεται και να παρακολουθεί αυτές τις εξελίξεις για να μπορεί να εφαρμόζει τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους πρόληψης ανά πάσα στιγμή.

Τέλος σημαντικο είναι να γίνει εδώ συνοπτικά και η διάκριση μεταξύ της πρόληψης και της προσυμπτωματικής διάγνωσης. Πρόληψη σημαίνει ότι με τον τρόπο ζωής (ή ακόμη και με φάρμακα αν και όπου αυτά υπάρχουν προληπτικά) προσπαθώ να μειώσω την πιθανότητα εμφάνισης μίας νόσου. Αυτό προυποθέτει ότι γνωρίζουμε τους (ή κάποιους) παράγοντες κινδύνου η έκθεση στους οποίους αυξάνει την πιθανότητα για την νόσο και αν αυτοί οι παράγοντες είναι πραγματικά αιτιολογικοί (και όχι συγχυτικοί δηλαδή συσχετιζόμενοι με άλλους αιτιολογικούς) τότε η μείωση μας στην έκθεση σε αυτούς τους παράγοντες θα μεταφραστεί και σε μειωμένη πιθανότητα για την νόσο στο άτομο και μειωμένη επίπτωση της νόσου στον πληθυσμό. Δυστυχώς όμως υπάρχουν αρκετοι, ακόμη και επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι θεωρούν την πρόληψη ταυτόσημη με τον προσυμπτωματικό έλεγχο (screening). Και επειδή η πρόληψη είναι πάντα καλή ενώ το screening μπορεί να είναι μπορεί και όχι (εξαρτάται από μία πλειάδα παραμέτρων), ονομάζοντας το screening πρόληψη δίνουμε άλλοθι στον εαυτό μας να κάνουμε κάτι άκριτα, το οποίο υπό συνθήκες μπορεί και να μας βλάψει (βλ. ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα, επιπλοκές διαγνωστικών εξετάσεων, ψευδαίσθηση καλής υγείας επί αρνητικών εξετάσεων κ.λπ.) και άρα δεν ενδείκνυται.

Πράγματι είναι πολύ λίγες οι προσυμπτωματικές διαγνωστικές εξετάσεις (screening) που έχει φανεί ότι είναι επωφελείς για το άτομο ή/και τον πληθυσμό ενώ αντίθετα κάθε προληπτική ενέργεια (δηλ. μείωση έκθεσης σε παράγοντα κινδύνου) είναι επωφελής.

Δυστυχώς κάποια από αυτά τα επιστημονικά πεδία μπορεί να γίνουν εκτός από ενδιαφέροντα και αρκετά πολύπλοκα κάτι που προκαλεί σύγχυση τόσο στους επαγγελματίες υγείας όσο και στο ευρύ κοινό για την βέλτιστη εφαρμογή προληπτικών μεθόδων στην ιατρική πράξη. Έχει υπολογιστεί ότι η αύξηση στο προσδόκιμο ζωής του δυτικού ανθρώπου τις τελευταίες δεκαετίες (φυσικά πολύ αδρός υπολογισμός) οφείλεται εξ ημισείας σε προληπτικές παρεμβάσεις (π.χ. διακοπή καπνίσματος, καθαρό νερό) και σε θεραπευτικές παρεμβάσεις (φάρμακα/επεμβάσεις). Με βάση την πεποιθησή μου ότι η πρόληψη στην πράξη εφαρμόζεται πλημελλώς, αυτό είναι ένα επιπλέον στοιχείο στο οποίο βασίζω την άποψή ότι το μεγαλύτερο αναμενόμενο μελλοντικό όφελος σε ατομικό και πληθυσμιακό επίπεδο, τουλάχιστον όσον αφορά στην αθηροσκλήρυνση, θα προέλθει κυρίως μέσω της απόφασή μας ως κοινωνία να στηρίξουμε την πρόληψη, ενώ αν συνεχίζουμε να στηρίζουμε την εναλλακτική επιλογή αυτό θα μας κοστίσει πολύ σε χρόνο, χρήμα, και ζωές. Μία καλή αρχή θα ήταν τα έξοδα του κράτους που κατευθύνονται σε πρόληψη (αλλά σωστά εφαρμοσμένη και όχι πεταμένα λεφτά) να αυξηθούν και πιθανώς κάποτε να φτάσουν το επίπεδο αυτών που ξοδεύονται σε φάρμακα και επεμβάσεις για θεραπεία νόσων που θα μπορούσαμε να έχουμε προλάβει. Αυτό όμως δυστυχώς προυποθέτει διαφορετική “αφήγηση” για το τι θα πει ιατρική και το τι θα πει υγεία η οποία δεν φαίνεται ακόμη στον ορίζοντα.

Για σύντομο βιογραφικό δείτε εδώ.

© Κωστής Τσαρπαλής 2014

 

Αφήστε μια απάντηση